Agatha

Agatha
Agatha werd geboren in Catania op het eiland Sicilië als dochter van welvarende christelijke ouders. Ze werd gedoopt en als vroom christen opgevoed. In het jaar 251 had de Romeinse keizer Decius delandvoogd Tiberius Claudius Quintianus het bevel gegeven de christenen te vervolgen. Deze Quintianus, die een nogal losbandig leven leidde, was verliefd op de mooie Agatha, maar zij wees hem af. Hij liet haar gevangennemen, en omdat zij niet wilde offeren voor de heidense afgodsbeelden, maar trouw bleef aan haar doopbeloften en haar geloof in Christus, plaatste Quintianus haar in het bordeel van Aphrodisia. Hij wist dat ze veel waarde hechtte aan een zuivere levenswandel. Deze Aphrodisia had negen dochters, allemaal nog erger dan zijzelf al was. In hun handen leverde hij Agatha over met de woorden: "Zorg dat zij zich aan mij onderwerpt, en ik zal je rijkelijk belonen." Daarop nam Aphrodisia Agatha bij zich in huis, en hield haar 33 dagen lang bij zich. Ze probeerde haar te paaien met prachtige beloften; ze vleide haar; kroop zowat in haar. Toen ze merkte dat ze hiermee niet verder kwam, zaten ze dag en nacht achter haar aan. Maar met een onwankelbaar hart hield Agatha vast aan haar geloof in Jezus Christus. Alle loze vleierijen en alle dreigementen waren voor haar als lucht."Martelaarschap van de heilige Agatha", door Giovanni Battista Tiepolo (ca 1756). Na 33 dagen ging Aphrodisia terug naar Quintianus en zwoer hem: "Dat zwaard dat je daar opzij hebt zal eerder veranderen in vloeibaar metaal en de rotsen zullen eerder als sneeuwwater wegsmelten, dan dat het hart van dit mormel zich zal onderwerpen aan uw wil!" Door haar rotsvaste geloof bekeerde ze zelfs Aphrodisia en haar dochters tot het christendom.

Toen ze voor de rechter moest verschijnen, vroeg deze haar, hoe het kwam dat zij, die van adel was, slavin van Christus wilde zijn. Ze antwoordde: "Voor mij is ten dienste van Christus staan de hoogste adeldom. Mijn heil, mijn geluk is Christus."Daarop werd ze gemarteld; haar beide borsten werden afgesneden en over heel haar lichaam verminkt werd ze in de gevangenis geworpen. Volgens de legende verscheen daar een oude man (in wie men de apostel Petrus meende te herkennen) die haar wonden verzorgde en genas. Een paar dagen later werd ze weer voor de rechter gebracht. Die vroeg haar: "Wie heeft je genezen?" Zij antwoordde: "Het was Christus, de Zoon van God." En weer werd ze gefolterd. Ze werd over een bed van glasscherven en hete kolen gerold.

Volgens het verhaal is het dan alsof God zelf ingrijpt via de natuur. Een aardbeving deed alle gebouwen op hun grondvesten schudden en een eruptie van de vulkaan de Etna dreigde Catania te verzwelgen. Toen sprak ze een kort gebed: "Heer, mijn schepper, sinds de wieg heeft U mij beschermd; U heeft mij genomen van de liefde van deze wereld, en gaf me het geduld om te lijden: Ontvang nu mijn ziel!" Hierna stierf Agatha aan de gevolgen van de marteling. Ze werd in Catania begraven en door de gelovigen te hulp geroepen telkens als de Etna begon te rommelen. Sindsdien wordt ook tot haar gebeden bij brandgevaar, tegen brandwonden en lichaamskwalen alsborstkanker. Ze stierf op 5 februari 251, op welke dag ze ook herdacht wordt door katholieken én orthodoxen.

Agatha werd, als een van de eerste heiligen, niet volgens de huidige procedure heilig verklaard. In plaats van eerst een zaligverklaring te ontvangen werd ze onmiddellijk (een jaar na haar dood) heilig verklaard. De reden tot heiligverklaring was dat de inwoners van Catania de lava van de Etna konden weren door in een processie rond de stad te trekken. Hierdoor werd ze door paus Cornelius tot heilige verklaard. Ze is een van de allereerste heiligen van de Rooms-katholieke Kerk.Iuno Lucina. De gelijkenis tussen deze Romeinse godin en Agatha is treffend.Toen het christendom in het Romeinse Rijk de staatsgodsdienst werd in 372, gingen de eerste heiligen een rol vervullen die overeenkwam met die van de bestaande goden en godinnen. Agatha werd toen gelijkgesteld aan Juno, de godin van de vrouwen en de geboorte. De gelijkenissen tussen Agatha en Iuno Lucina zijn vrij groot aangezien ze beiden hetzelfde beschermen, namelijk de vrouwen en kinderen. Iuno Lucina betekende breng(st)er van het licht. Agatha bracht ook in zekere mate een verlichting, telkens als ze verscheen werd ze omgeven door vlammen. Dit om het feit dat ze de patroonheilige van het vuur was. In de 4e eeuw nam een Italiaansebisschop dit nogal letterlijk en zei dat ze vermoedelijk een vorm van pyrokinese bezat. Dit was het begin van de populariteit van de heilige Agatha in de Middeleeuwen. Vele Italiaanse ridders die deze geruchten opvingen gingen naar de kathedraal van Catania om een stukje van de beenderen te bemachtigen. Dit stuk been werd in het gevest van een zwaard geplaatst of in het harnas verwerkt, zoals dat in die tijd gebruikelijk was. De ridders dachten dat dit vurige relikwie hen zou bijstaan in de strijd. De kathedraal van Catania, waar haar tombe gelegen is, verkocht voor grote sommen geld kleine stukken bot van haar handen. In de 16e en 17e eeuw kende de heiligenverering van Agatha een heropleving, vooral in West-Europa, waar enkele gemeenten naar de heilige genoemd werden, zoals Sainte-Agathe en Sankt Agatha.

In 1977 publiceerde Joan Carroll Cruz een boek getiteld De Onschendbaren: Een studie over de onschendbaarheid van verschillende katholieke heiligen en zaligen. Dit boek bevat korte biografieën van een honderdtal heiligen en zaligen wier lichamen als onschendbaar worden beschouwd; waarmee bedoeld wordt dat de lichamen geen groot verval kenden na hun dood en zodoende wordt aangenomen dat hun lichamen onder eengoddelijke bescherming staan. In dit boek wordt ook de heilige Agatha vermeld, naast een honderdtal anderen.

Verscheidene personen beweren dat de legende van de heilige Agatha deels verzonnen is. Dit omwille van het feit dat de auteur van de legende niet bekend is. De Kerk heeft ervoor gezorgd dat ze permanent een heilige blijft, ongeacht het bewijs. Een Italiaans theoloog zei hierop:

De moderne wetenschappelijk denkende geest verwerpt het idee van een vulkaan die gestopt werd door God na het bidden van een Siciliaans meisje. Steeds minder en minder wordt opgemerkt dat ze de patrones is van vele beroepen zoals metaalbewerkers, verpleegsters, mijnwerkers en alpinistengidsen. Toch zijn we in onze historische precisie de wonderen en poëzie vergeten, en zelfs ons geloof dat we tot God komen door anderen te helpen, zowel door daad als in woord (gebed).

Dit zijn de zeven primaire heiligen.
Deze zeven vrouwen worden allemaal genoemd in de eerste Romeinse Canon.
  • Heilige Maria Magdalena
  • Heilige Agatha
  • Heilige Agnes
  • Heilige Anastasia
  • Heilige Cecilia
  • Heilige Catharina
  • Heilige Lucia
Agatha is een van de zeven primaire heiligen. Deze heiligen worden en werden op vele plaatsen in Europa vereerd, met name in het Middellandse Zeegebied. Wat ook opvalt is dat de meesten uit Italië zelf komen, met uitzondering van enkelen. Allemaal stierven ze de marteldood onder de christenvervolgingen, behalve Maria Magdalena over wie weinig bekend is. Sommigen van de heiligen verschenen aan de anderen. Zo verscheen Agatha aan Lucia, die zelf later ook heilig verklaard werd.
Agatha wordt ook in het bijzonder door The Military Order of the Collar of Saint Agatha of Paternò (M.O.C.) herdacht. Ze werd patrones van deze christelijke organisatie omwille van haar rotsvaste geloof in Christus en haar volharding.

Tot nu toe zijn er vier verschijningen bekend van de heilige Agatha, waarvan twee in Nederland. Ze zou meestal verschijnen in de nabijheid van vrome vrouwen.
terug